حجت‌الاسلام والمسلمين سيد محمد خاتمي عصر روز دوشنبه در مراسمي كه در پاسداشت شهداي ١٦ آذر و روز دانشجو از سوي انجمن اسلامي دانشجويان دانشگاه تهران و علوم پزشكي تهران برگزار شد، حاضر شد و به سوالات دانشجويان پاسخ داد.
به گزارش ايسنا، رييس‌جمهور سابق كشورمان در ابتداي سخنراني‌اش با تشكر از دانشجويان و شرمساري از وضعيت سالن كه به دليل تراكم جمعيت، دانشجويان ايستاده مراسم را نظاره‌گر بودند، پيشايش عيد غدير خم را تبريك گفت و از آن به عنوان عيدي كه نه تنها به مكتب تشيع؛ بلكه به بشريت اختصاص دارد ياد كرد و گفت: خداوند در اين عيد ما را با الگويي آشنا كرد كه باعث افتخار انسانيت بود.
وي در ادامه اظهاراتش با اشاره به همزماني اين ايام با حادثه تلخ سالروز شهادت آيت‌الله مفتح، از آن شهيد به عنوان انساني مبارز و موسس روشن‌انديشي و داراي سعه صدر كه در بامداد انقلاب به دست جنايتكاران ترور شد، ياد كرد.
رييس‌جمهور سابق كشورمان در ادامه شهيد مفتح را فردي كه در حوزه و دانشگاه جايگاه بالايي داشت معرفي كرد كه توانست در طول حيات پربركتش در مبارزه با تفكرهاي ارتجاعي نقش مهمي داشته باشد.
خاتمي همچنين از اينكه شخصيت‌هايي نظير شهيد مفتح كه مظهر اصلاح‌طلبي و بينش بالاي ديني بودند توسط جرياني متحجر مصادره شوند، اظهار نگراني كرد.
رييس موسسه بين‌المللي گفت‌وگوي فرهنگ‌ها و تمدن‌ها، در ادامه‌ي اظهاراتش با اشاره به دليل برگزاري اين مراسم كه پاسداشت شهداي ١٦ آذر بود وبيان اين نكته كه از چند منظر بايد به ١٦ آذر نگاه كنيم، گفت: يكي از اين جهات اين است كه ١٦ آذر مظهر بيداري دانشگاه و هوشياري آن در دفاع از استقلال، آزادي و پيشرفت كشور است و پيشگامي دانشگاه به پرداخت هزينه به نفع كشور و به اعلام مبارزه‌ي نفس‌گير نسبت به وضعيتي كه ايجاد شده بود باز مي‌گردد.
وي با يادآوري فضايي كه بعد از كودتاي ٢٨ مرداد بر كشور حاكم شد به مرور آنچه بعد از جنگ جهاني دوم در جهان اتفاق افتاد و بر مبناي آن آمريكا در جهت اينكه ساير كشورهاي استعمارگر را كنار بزند و آنها را به پيروي از خود وادار كند اشاره كرد و گفت: در اين فضا دانشگاه پيشتاز بود به گونه‌اي كه مرحله‌ي جديدي در مبارزه ايجاد شد.
رييس بنياد باران، با يادآوري فضاي رعب و اختناقي كه بعد از كودتاي ٢٨ مرداد بر كشور حاكم شد و به واسطه‌ي آن همه‌ي شخصيت‌هاي آزادي‌خواه و وطن‌خواه اعم از ملي و مذهبي در زندان بودند، اظهار داشت: فضا، فضاي رعب و وحشت بود تا مردم را مايوس كنند اما دانشگاه پيشگام شد براي شكستن اين فضاي رعب، و سه قطره خوني كه در ١٦ آذر به زمين ريخت فوران آتش‌نشاني بود كه از دل مردم به پا خواست و در ٢٢ بهمن ٥٧ توانست رژيم را سرنگون كند.
خاتمي كه ١٦ آذر را روزي داراي جايگاه ممتاز برمي‌شمرد اين روز را شايسته‌ي آن دانست كه به عنوان روز دانشجو و سمبل جنبش دانشجويي معرفي شود.
رييس‌جمهور سابق كشورمان، در عين حال به حوادثي كه دانشگاه بعد از ١٦ آذر به خود ديد خصوصا شهداي دانشجويي كه در جريان دفاع از انقلاب و تماميت ارضي كشور در دوران دفاع مقدس تقديم كشور كرد آن را نيز از ديگر خدمات دانشجو و جنبش دانشجويي به نظام و كشور دانست كه منشا آن در متن ملت بود.
رييس موسسه‌ي بين‌المللي گفت‌وگوي فرهنگ‌ها و تمدن‌ها، در ادامه به حادثه‌ي ١٨ تير اشاره كرد و از آن به عنوان حادثه‌اي تلخ كه نشان‌دهنده‌ي مظلوميت دانشگاه و دانشجو بود ياد كرد و اظهار داشت: در آن جريان دست‌ها و انديشه‌هاي ناپاك سوءاستفاده كردند و آشوب ايجاد كردند كه بايد با آن برخورد مي‌شد و شد.
وي بار ديگر حادثه‌ي كوي دانشگاه را حادثه‌اي تلخ كه سبب شد فشار بر دانشگاه و دانشجو زياد شود ياد كرد و اين حادثه را حادثه‌اي ارزيابي كرد كه هزينه‌ي آن را دانشگاه و دانشجو پرداخت.
رييس بنياد باران افزود: ماهيت حادثه‌ي تلخ كوي دانشگاه با ١٦ آذر متفاوت است. ١٦ آذر نماد جنبش دانشجويي محسوب مي‌شود. ١٦ آذر يك حادثه‌ي مستمر است كه همه روز بايد به ياد آن بود بخصوص براي دانشگاه كه مظهر جنبش دانشجويي است.
خاتمي در ادامه با طرح اين سوال كه درحال حاضر جنبش دانشجويي چه خصوصيتي دارد؟ اظهار داشت: هر جنبش مضافي اگر ريشه در جنبش عام اجتماعي نداشته باشد يا پا نمي‌گيرد يا پا مي‌گيرد و زود پژمرده مي‌شود. هر جنبش مضاف بايد نسبتي با جنبش عام اجتماعي داشته باشد و ادامه و همسو با آن باشد.
رييس‌جمهور سابق كشورمان در ادامه جوامعي را كه در آنها نيازي به حركت احساس نشود و يا جوامعي كه در آنها همه چيز سركوب شود را جوامع غير برخوردار از جنبش خصوصا جنبش دانشجويي مي‌دانست، گفت: در اين حالت بايد جنبش دانشجويي بارور كننده‌ي زمينه‌هاي جنبش اجتماعي باشد.
وي در ادامه با طرح اين سوال كه آيا در ايران جنبش اجتماعي فراگير وجود دارد؟ به سابقه‌ي ١٠٠ ساله‌ي آزادي و دموكراسي‌خواهي در ايران اشاره كرد و اظهار داشت: ملت ايران بيش از ١٠٠ سال است كه در جهت نفي استمرار، استقرار جامعه‌ي مدني، پيشرفت، توسعه و عدالت حركت مي‌كند و انقلاب اسلامي ايران از موج‌هاي اين جنبش است كه توانست خواست‌هاي يكصد ساله‌ي ملت ايران را محقق كند.
رييس موسسه‌ي بين‌المللي گفت‌وگوي فرهنگ‌ها و تمدن‌ها، در ادامه با طرح اين سوال كه آيا با پيروزي انقلاب اسلامي به اهداف خود رسيديم يا هستند اهدافي كه هنوز احساس مي‌شود محقق نشده‌اند؟ افزود: بيش از يكصد سال است كه اين ملت در جهت اهداف خود حركت مي‌كند و انقلاب اسلامي در جهت تحقق اين اهداف بود. جمهوري اسلامي مطرح شد تا ما نشان دهيم مي‌خواهيم بر استبداد و ديكتاتوري خط پايان بكشيم و آزادي‌هاي مدني بر اساس خواست ملت را در جامعه پياده كنيم و از عقب‌ماندگي نجات پيدا كنيم.
وي ادامه داد: ما مي‌خواستيم داراي نظامي شويم كه به واسطه‌ي آن خود بر سرنوشت‌مان حاكم باشيم. جامعه‌اي كه در آن فقر و تبعيض نباشد، همه‌ي اقوام از حقوق خود بهره‌مند شوند. اخلاق بر آن حاكم شود.
به گزارش خبرنگار سياسي ايسنا، رييس موسسه‌ي بين‌المللي گفت‌وگوي فرهنگ‌ها و تمدن‌ها در ادامه با اشاره به آنچه امروز در غزه شاهد آن هستيم از استقرار جامعه‌اي بر مبناي اخلاقيات كه ديگر شاهد حوادثي نظير ماجراي غزه نباشيم به عنوان ديگر خواست تاريخي ملت ايران ياد كرد.
وي با تاكيد بر اينكه بي‌انصافي است كه بگوييم بعد از انقلاب تحولي ايجاد نشد، گفت: تحول ايجاد شد اما آيا كاملا به اهداف خود رسيده‌ايم؟ و آيا فقر، فساد و تبعيض رخت بربسته؟ آيا آزادي واقعي در جامعه نهادينه شده است؟ آيا دانشگاه به عنوان كانون آزادي احساس مي‌كند مي‌تواند بدون پرداخت هزينه به نقد قدرت بپردازد؟
رييس بنياد باران، در ادامه‌ي اظهاراتش با يادآوري نقش دانشگاه و روشنفكر در نقد از روشي كه بر مبناي آن از اين وظيفه‌ي دانشگاه و دانشجو مفهوم براندازي برداشت مي‌شود و ناقد، برانداز معرفي مي‌شود انتقاد كرد.
خاتمي همچنين با بيان اينكه به تمام اهدافي كه انقلاب به دنبال آن بود دست پيدا نكرده‌ايم، اظهار داشت: اگر به اهداف رسيده‌ايم پس چشم‌انداز بيست ساله يعني چه؟ يعني براي رسيدن به اهداف فاصله داريم و بايد تلاش كنيم اهداف تحقق پيدا كند.
رييس جمهور سابق كشورمان، با بيان اينكه امروز تمام اهداف انقلاب محقق نشده كه بگوييم به جنبش نياز نداريم، اظهار داشت: جنبش دانشجويي امروز با جنبش دانشجويي كه در قبل انقلاب وجود داشت، فرق دارد. جنبش دانشجويي قبل از انقلاب براي براندازي نظامي فاسد بود، اما امروز جنبش دانشجويي بايد در جهت تحقق اهدافي حركت كند كه انقلاب به دنبال آن بود و اگر لازم دانست در بعضي ساختارها اصلاح شود تلاش شود تا اهداف انقلاب تحقق پيدا كند.
رييس موسسه‌ي بين‌المللي گفت‌وگوي فرهنگ‌ها و تمدن‌ها، ادامه داد: جنبش دانشجويي زماني جنبش دانشجويي واقعي است كه متوجه مصالح مبتلابه در جامعه باشد و در جهت تغيير در وضع و حال و تطبيق آن با نيازهاي جامعه حركت كند و پيشرفت عدالت و مردم‌سالاري و اخلاقي شدن جامعه را مدنظر داشته باشد.
وي با بيان اينكه جنبش دانشجويي مي‌تواند داراي نقش رهبري باشد، اظهار داشت: همين‌جا فاصله‌ي جنبش دانشجويي با ديگر نهادهاي مدني و احزاب مشخص مي‌شود. جنبش دانشجويي به دنبال كسب قدرت رسمي نيست؛ بلكه در جهت اصلاح امور حركت مي‌كند.
رييس بنياد باران، همچنين جنبش دانشجويي را برخوردار از نقش مرجعيت در جامعه‌اي دانست كه دچار بحران مرجعيت است و با اشاره به جايگاه تضعيف شده‌ي مرجعيت‌هاي سنتي در جامعه‌ي ما، گفت: در حال حاضر مرجعيت‌هاي سنتي تضعيف شده و مرجعيت‌هاي اجتماعي شكل نگرفته و در چنين شرايطي اگر جنبش دانشجويي روشن‌بين و واقع‌نگر باشد تا حد زيادي مي‌تواند نقش مرجعيت را داشته باشد.
خاتمي همچنين بر درك شرايط زماني، مكاني، منطقه‌اي و جهاني از سوي جنبش دانشجويي تاكيد كرد و گفت: جنبش دانشجويي بايد نيازهاي واقعي جامعه را درك كند و به سوي استقرار نظم و سامان امور حركت كند تا در سايه آن دردهاي مزمن جامعه درمان شود و خواست‌هاي جامعه مبني بر توسعه‌ي اخلاق و رعايت موازين مورد نياز جامعه تامين شود و زبان او به زبان جامعه نزديك گردد.
رييس موسسه‌ي بين‌المللي گفت‌وگوي فرهنگ‌ها و تمدن‌ها، در ادامه با اشاره به ويژگي‌هاي جامعه ايراني و جايگاه دين در اين جامعه، فاصله گرفتن جنبش دانشجويي را از اين مفاهيم ديني زمينه‌ساز دور شدن او از جامعه و ناتواني‌اش در مفاهمه با جامعه دانست.
وي در ادامه بار ديگر تاكيد كرد: جنبش دانشجويي معطوف به قدرت نيست. اين جنبش مي‌تواند براي رسيدن به دولت صالح تلاش كند و همواره به عنوان نقاد باقي بماند.
رييس بنياد باران، در ادامه با استناد به يكي از گفته‌هاي سقراط، گفت: جنبش دانشجويي بايد نيش به قدرت را تا زماني كه حد قدرت خود را بداند و نيش به جامعه را تا حق خود را بشناسد ادامه بدهد و اين جنبش بايد به شعارهاي انقلاب پايبند باشد.
خاتمي با تاكيد بر اينكه انقلاب اسلامي ايران يك حادثه‌ي كوچك نبود از آن به عنوان يك واقعيت بزرگ در جهت تحقق خواست‌هاي ملت ياد كرد كه با حضور مردي بزرگ (امام خميني (ره)) توانست تحولات بزرگي ايجاد كند.
رييس موسسه بين‌المللي گفت‌وگوي فرهنگ‌ها و تمدن‌ها، اضافه كرد: اين جنبش بايد بتواند از موضع انقلاب و آرمان‌هاي انقلاب و در جهت تحقق اهداف آن نقد كند و در آن مسير حركت كند.
وي در ادامه با تاكيد بر مستقل بودن جنبش دانشجويي از دولت، احزاب و نهادهاي بيرون دانشگاه، اظهار داشت: اين جنبش بايد نقش پيش‌رو را در جهت استقلال و آزادي‌خواهي ايفا كند و حرمت كلام و انديشه را نگه دارد و در برابر متحجران كه توهم را در برابر انديشه مي‌گذارند و تماميت‌خواهان كه جز زور عريان و ارتجاعي منطقي نمي‌شناسند با گفت‌وگو رفتار كند و اين گفت‌وگو را نهادينه كرده و از خود شروع كرده و به جامعه بكشاند.
به گزارش ايسنا، سيدمحمد خاتمي در ادامه حضورش در دانشگاه تهران، در پاسخ به اين پرسش كه «براي انتخابات رياست‌جمهوري پيش رو، استراتژي شما و مجموعه دلسوزان نظام در چگونگي نقش‌آفريني در انتخابات و تحقق رسالت جريان دانشجويي به عنوان امري كه امروز يكي از اساسي‌ترين امور به شمار مي‌آيد، چيست؟» گفت: اگر اجازه بدهيد بنده اين سوال را آخر جواب مي‌دهم.
دانشجويان حاضر در پاسخ «نه» گفتند.
وي در ادامه گفت: پاسخ به اين سوال كمي به توضيح نياز دارد، پس اگر سوالاتي را كه جواب كوتاهتري مي‌خواهد، ابتدا بگوييد بهتر است.
اما دانشجويان حاضر در جلسه خواستار پاسخگويي خاتمي شدند كه وي نيز به اين پرسش پاسخ داد.
خاتمي اظهاركرد: درانتخابات رياست‌جمهوري كه پيش روي ماست، ابتدا بايد پرسيد چه بايد كرد، كه اين يك مساله است و صحبت شما در رابطه با شخص بنده نيز مساله ديگري است، در مورد خودم افرادي نظير بنده از نسلي هستيم كه در كودكي شاهد نهضت مقاومت ملي، استقرار حكومت ملي و بعد كودتاي آمريكايي و ضدملي ٢٨ مرداد بوده است.
وي ادامه داد: در نوجواني شاهد شروع نهضت بسيار گسترده و عميق به رهبري امام بوديم و در بهترين سال‌هاي عمر در حوزه و دانشگاه لحظات شيرين و تلخي داشتيم؛ البته نه در حد بزرگاني كه در اين زمينه خيلي مايه گذاشتند، بلكه در حد ناچيزي، دست بر آتش مبارزات، چه در زمينه فكري و چه در زمينه عملي، داشتيم.
خاتمي ادامه داد: انقلاب اسلامي براي ما نويد يك بامداد روشن و نجات كشور از يك دوران سياه را داشت؛ اما سوال اينجاست كه ملت ما چه مي‌خواستند؟
رييس‌جمهور سابق كشورمان در ادامه توضيح داد: از صد سال پيش كه جنبش اجتماعي شروع و زماني كه انقلاب اسلامي پيروز شد، بيش از ١٣ قرن از حضور اسلام در اين سرزمين مي‌گذشت. اين اسلام و دنياي اسلام در مواجهه با دنياي جديد كه به لحاظ سياسي، فكري و اقتصادي تحولاتي را ايجاد كرده بود، رويكردهاي مختلفي پيدا كرد كه يكي رويكرد انفعالي بود و از طرف سنت‌پرستان كه فقط به ظواهر دين و انديشه‌هاي خود پايبند بودند، مطرح مي‌شد. همچنين مساله مقاومت كامل در مقابل غرب مطرح شد، البته مي‌دانيد اين روش و سنت، خود از عوامل بسط و پيدايش سكولاريسم در كشورهاي اسلامي بوده است.
وي افزود: در ميان اين افراد كساني روشن‌بين‌تر بودند و مي‌دانستند اوضاع تغيير كرده و سعي مي‌كردند اسلام را به گونه‌اي مطرح كنند كه بتواند حلال مشكلات باشد.
رييس موسسه بين‌المللي گفت‌وگوي فرهنگ‌ها و تمدن‌ها خاطرنشان كرد: در عمل اين‌ها فقط به امارت كامل و خلافت اسلامي كه سابقه در تاريخ داشت، مي‌انديشيدند. در اين ميان انقلاب اسلامي به رهبري حضرت امام بود كه جمهوري اسلامي را مطرح كرد؛ بينشي روشن كه در عين حال مي‌بايست بر هويت خود ملت تكيه كند، مي‌خواست از دستاوردهاي بزرگ دنيا در همه‌ي عرصه‌ها استفاده كند. ما در رويكرد اول ارتجاع كامل مي‌بينيم و در قسمت دوم، يعني آنها كه به خلافت مي‌انديشيدند، اگر روي كار مي‌آمد، يك نظام خشن كه فقط به ظواهر تكيه مي‌كرد و همه آزادي‌ها را از بين مي‌برد، ايجاد مي‌شد كه نمونه آن را در همسايگي خودمان ديديم.
خاتمي ادامه داد: جمهوري اسلامي براي همه ما نويدبخش بود كه بتوانيم بر اساس آن تحولي را ايجاد كنيم؛ چنان‌كه فداكاري‌هايي براي آن، و اين همه شهيد داده و تلاش شد. اكنون هم هر كاري كه براي تحقق آن جمهوري به آن صورت كه امام گفت و به آن صورت كه در قانون اساسي آمده و خواست ملت ماست، انجام مي‌دهيم.
وي در ادامه با بيان اين كه در روند موجود با مشكلاتي روبرو هستيم، افزود: معتقديم با اين روند كه ممكن است حتي با حسن نيت هم باشد، پيشرفت دور از دسترس است، مشكلاتي همچون فقر، تبعيض و نابرابري افزايش پيدا مي‌كند، تهديدها عليه ايران افزايش پيدا مي‌كند، حتي خطر تخريب اسلام و آرمان‌هاي انقلاب نيز وجود دارد.
خاتمي با بيان اين كه براي كساني كه دلبسته نظام، اسلام، مردم و داراي انديشه هستند، انديشيدن درباره تغيير وضعيت موجود امر مطلوبي است، اظهار كرد: معتقديم كشور ظرفيت‌هاي فراواني به لحاظ مدني، اقتصادي، موقعيت ژئوپلوتيك و ژئواستراتژيك دارد كه هم مي‌توان از اين مشكلات رهايي پيدا كرد و هم در جهت تامين خواسته‌هاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي مردم برنامه ارائه داد.
وي خاطرنشان كرد: بنده با كارشناسان و خبرگان در ارتباط هستم و معتقدم آسان‌ترين كار براي خدمت به مردم، داشتن برنامه است، اما مساله اين است كه آيا برنامه و شعار خوب داشتن براي اين كه بتوان به مردم خدمت كرد، كافي است؟ اگر اين برنامه و منتخب مردم با پشتوانه يك تفاهم ملي و پشتوانه همه اركان و ارگان‌هاي نظام روي كار نيايد و يا برعكس در مقابل برنامه‌هايش كارشكني شود، نه تنها نمي‌شود از اين امكانات استفاده كرد، بلكه حتي ممكن است امكانات موجود را به هدر دهد.
وي افزود:درصورتي مي‌توان با برنامه آمد كه مطمئن بود مي‌توان آن را اجرايي كرد و دستگاه‌ها و نهادهايي كه داراي قدرت هستند پشتيبان باشند تا حداقل كارشكني نشود؛ بنابراين اگر كسي با وجود اين كه مي‌داند برنامه دارد، ولي نمي‌تواند كار كند در آمدن ترديد مي‌كند، نشانه عافيت‌طلبي نيست، بلكه نشانه اين است كه آيا مي‌تواند كار بكند يا نمي‌تواند. اگر همه چيز بر وفق مراد نباشد يا كارشكني در كار باشد، نمي‌توان كار را انجام داد.
رييس‌جمهور سابق كشورمان تصريح كرد: اما اين كه چه بايد كرد؟ بنده معتقدم بايد با تدبير انديشيد و در مسير خدمت به مردم و آرمان‌هاي آنها كار كرد، همچنين براي اعتلاي كشور، تامين آزادي‌ها در جامعه، مبارزه با فقر، ايجاد توليد و اشتغال و ساير مسائل و همچنين دفع تهديدها تلاش كرد. در اينجا نبايد متوجه فرد باشيم. اگر كسي احساس كند آمدن او با كارشكني توام مي‌شود بايد به سراغ فردي رفت كه تحول‌خواه باشد و روي او هم حساسيت كمتر باشد تا هم بتواند به مردم خدمت كند و هم نيروها هدر نرود.
وي ادامه داد: بنابراين همه بايد در عرصه انتخابات حضور داشته باشيم و بكوشيم آن‌چنان كه به مصلحت جامعه است دفاع و تبليغ براي آمدن افرادي كه برنامه دارند و بتوانند در مسير اهداف انقلاب حركت و به جامعه خدمت كنند، انجام دهيم؛ بنابراين همه در اصل انتخابات شركت مي‌كنيم.
به گزارش ايسنا، در ادامه اين سوال پرسيده شد كه در شرايط فعلي، اموري كه برتصميم‌گيري شما اثر مي‌گذارد كدام است؟
خاتمي در پاسخ گفت: ما آزادي، استقلال، پيشرفت و عدالت را مي‌خواهيم، بايد واقع‌بين بود و ايد‌ه‌آل‌گرايي نكرد. معتقدم ايران زمينه‌هاي بسيار مساعدي براي پيشرفت دارد. مردم ما شايسته‌ي برخورداري از آزادي و استقلال هستند و براي اين كار بايد برنامه داشت و بر اين اساس آسان‌ترين كار داشتن برنامه است؛ به‌ويژه براي ما كه تجربه تدوين دو برنامه سوم و چهارم و اجراي كامل برنامه سوم را داشتيم و به مسائل آشنا هستيم و مطالب را مي‌دانيم.
وي افزود: معتقدم درحال حاضر شرايط سخت‌تر شده و نتوانسته‌ايم در مسير اهدافي كه چشم‌انداز و ساير اهداف بلند دارند، حركت كنيم، اما انجام تحول در جامعه و پيشرفت كه هم مردم از نظر اقتصادي در جايگاه مناسب باشند و هم عدالت اجتماعي حاكم شود و هم تهديدات نسبت به ايران كم شود و بسياري از اصولي كه ما بر آن پافشاري مي‌كنيم، حفظ شود، كاملا ميسر است؛ مهم آن است چه كساني و چگونه مي‌توانند كار را انجام دهند.
رييس‌جمهور سابق كشورمان در ادامه گفت: اگر برنامه خوب هم داشته باشيد اما در مقابل با دو مساله روبرو باشيد كه يكي توقع مردم است كه انتظار دارند يك شبه مسائل حل شود ( اين در حالي است كه مسائل يك شبه حل‌شدني نيست اما مي‌توان در آن جهت حركت كرد) و دومين مساله اين كه با كارشكني و تخريب مواجه شويد؛ يعني دستگاه‌هايي كه بايد كمك كنند فقط مردم را تحريك كنند، {نمي‌توان كار كرد}.
خاتمي ادامه داد: در زمان بنده هم فقر، فساد و گراني وجود داشت و اشتغال نبود، در رسانه ملي و دستگاه‌هاي مختلف و تشكيلات مختلف {اين امر مطرح شد}! اما امروز ان‌شاءالله همه جا گل و بلبل شده است.
وي افزود: اگر شرايط به اين صورت باشد كه واقع‌بينانه بتوان با مردم حرف زد و برنامه ارائه داد و بعد مطمئن بود كه اين برنامه‌ها در عمل پياد مي‌شوند، و از طرف ارگان‌ها و نهادها پشتيباني شود يا حداقل كارشكني نشود، { مي‌توان كار كرد}.
خاتمي افزود: نمي‌توان به مردم قول داد و نتوانست عمل كرد و سپس جريان‌ها و جناح‌ها شروع به حمله كنند. بنده معتقدم بايد فردي بيايد كه مي‌تواند كار بكند، البته من نمي‌گويم نه!، دارم بررسي مي‌كنم.
اين سخنان خاتمي با تشويق دانشجويان حاضر در سالن مواجه شد.
وي خاطرنشان كرد: اگر به سراغ افرادي برويم كه هم برنامه دارند و هم تحول‌خواهند و هم حساسيتي كه روي ماها وجود دارد، روي آنها نيست، در خدمت بيشتر به مردم بوده‌ايم. ما و شما بايد تلاش كنيم تا آنچه بيشتر به نفع ملت، انقلاب و جامعه است، ان‌شاءالله عملي شود.
خاتمي در ادامه اين جلسه در پاسخ به سوالي درباره اين كه بهترين استراتژي براي حضور كليه گروه‌ها، اقشار سياسي و به‌ويژه دانشجويان چيست؟ گفت: آنچه براي انتخابات لازم است وجود آزادي فضاي انتخابات، اطمينان از اين كه راي مردم مورد حرمت قرار گيرد و همچنين زمينه‌سازي براي رقابت است؛ يعني دوستان از هر جناح و گروه و حزبي ابتدا برنامه خود را عرضه كنند و زمينه و اطمينان داده شود كه نمايندگان واقعي جريان‌هاي فكري و گروهي مي‌توانند در عرصه انتخابات حاضر و گروه‌ها و جريان‌هاي بيرون بدون تخريب يكديگر به ترويج برنامه‌هاي خود بپردازند.
وي ادامه داد: بنده معتقدم اصول‌گرايي به آن معنا كه ما گفتيم راه نجات كشور، تقويت آرمان‌هاي انقلاب و خدمت به مردم است؛ اما در عين حال اين مردم هستند كه بايد نظر و راي بدهند و طبعا اگر فضا، فضاي اطمينان‌بخش باشد، هر رايي كه مردم دهند، بايد مورد اطمينان قرار گيرد و همه به آن احترام بگذارند.
وي افزود: اگر مردم با اميد در صحنه حاضر شوند، ترديدي ندارم كه نتيجه رايشان در جهتي خواهد بود كه در مسير تامين خواست‌هاي ملت ايران، آزادي، استقلال، پيشرفت و رفع تهديدهاست. مردم بايد در صحنه حضور يابند.
خاتمي با بيان اين كه همه كار دست ما نيست و بخشي در دست برگزاركنندگان است گفت: بخشي از اين كار ارائه برنامه‌هاي روشن و جذاب براي جذب بيشتر مردم به پاي صندوق‌هاي راي است. در صورت حصول چنين شرط‌هايي، هر رايي كه حاصل شود بايد به آن احترام گذاشت.
وي در ادامه در پاسخ به پرسشي مبني بر اين كه آيا استراتژي‌اي براي مبارزه با كارشكني‌ها وجود دارد، با تاكيد بر اين كه يقينا بايد در اين زمينه كار شود، توضيح داد: همه چيز دست ما نيست. شما ديديد كه در جريان انتخابات گذشته در امر تاييد صلاحيت‌ها چه شد و چه ني?
